50 lat pięciocylindrowych silników Audi

Pięciocylindrowy, rzędowy silnik Audi to jednostka wręcz kultowa. Pierwsza taka konstrukcja pojawiła się w 1976 roku, trafiając pod maskę Audi 100 drugiej generacji. W kolejnych latach silnik zyskał turbodoładowanie, systemy oczyszczania spalin czy technologię czterech zaworów. Pięciocylindrowy silnik napędzał też auta rajdowe, a nawet produkowano takiego diesla. Dziś Audi wciąż jeszcze opiera się downsizingowi, produkując pięciocylindrowy silnik 2.5 TFSI.

1. Pięć cylindrów w Audi. Zaczęło się od modelu 100
2. Kultowe Audi quttro miało pięć cylindrów
3. 1997 rok to koniec pięciocylindrowego silnik Audi
4. Pięć cylindrów w Audi wróciło po 12 latach
5. Pięciocylindrowy silnik odchodzi. Zostało już tylko RS3

Pięć cylindrów w Audi. Zaczęło się od modelu 100

Pięciocylindrowy silnik po raz pierwszy zamontowano w 1976 roku w Audi 100 typoszeregu C2. Jednostka powstała na bazie silnika EA 827, czyli czterocylindrowej jednostki stosowanej w latach 70. w całej Grupie Volkswagena, m.in. w Audi 80 i Audi 100.

Nowa konstrukcja miała pięć cylindrów, pojemność 2144 ccm i moc 136 KM, wyposażono ją we wtrysk paliwa. Pierwsze egzemplarze Audi 100 5E wyjechały z salonów na drogi w marcu 1977 roku. W 1978 roku Audi zaprezentowało swoją pierwszą wersję wysokoprężną: wolnossący silnik Diesla o pojemności dwóch litrów i mocy 70 KM. Rok później zadebiutował pierwszy pięciocylindrowy silnik benzynowy z turbodoładowaniem. Jednostka generowała 170 KM i 265 Nm i napędzała nowy flagowy model marki: Audi 200 5T.

Kultowe Audi quttro miało pięć cylindrów

Pięciocylindrowy silnik benzynowy w Audi quattro z 1980 roku otworzył zupełnie nowy rozdział. Turbodoładowanie, intercooler i stały napęd na cztery koła to była kompletna nowość – zarówno na rajdowych trasach, jak i na drogach publicznych. W pierwszej wersji jednostka rozwijała 200 KM.

W 1983 roku Audi zaprezentowało Sport quattro – skróconą o 24 centymetry, poszerzoną i bardziej radykalną wersję. Pod maską pracował nowo opracowany, pięciocylindrowy silnik z lekkiego stopu, wyposażony w cztery zawory na cylinder i generujący 306 KM. To właśnie Sport quattro stał się najmocniejszym samochodem produkowanym przez niemieckiego producenta dopuszczonym do ruchu drogowego w tamtym czasie. Model ten posłużył jako baza dla rajdowego auta grupy B – tam czterozaworowy silnik osiągał aż 450 KM. W 1985 roku samochód ten umożliwił Audi zdobycie tytułów rajdowego mistrza świata, zarówno w klasyfikacji kierowców, jak i producentów.

1997 rok to koniec pięciocylindrowego silnik Audi

Na salonie we Frankfurcie w 1989 roku Audi zaprezentowało kolejny kamień milowy w historii motoryzacji: Audi 100 TDI. Pięciocylindrowy turbodiesel z bezpośrednim wtryskiem i w pełni elektronicznym sterowaniem generował 120 KM z 2.5 l pojemności. W 1994 roku na rynek trafiło Avant RS2 o mocy 315 KM – model, który zapoczątkował zupełnie nową klasę samochodów: sportowych kombi. Ostatnim Audi z silnikiem R5 było A4 typoszeregu B5, zaprezentowane w 1994 roku. Później niemiecki producent zaczął je zastępować jednostkami V6. Ostatnie silniki pięciocylindrowe – 2.5 TDI w Audi A6 oraz 2.2 20V turbo w Audi S6 – wycofano z oferty w 1997 roku.

Pięć cylindrów w Audi wróciło po 12 latach

Nie był to jednak definitywny koniec silnika R5, chociaż na jego powrót trzeba było poczekać aż 12 lat. W 2009 roku pojawiło się Audi TT RS. Pięciocylindrowy, rzędowy silnik zamontowano poprzecznie, wyposażono w turbosprężarkę i bezpośredni wtrysk paliwa (TFSI), dzięki czemu z pojemności 2.5 l uzyskano moc 340 KM. Ten sam silnik trafił wkrótce pod maskę Audi RS3. W 2012 roku Audi poszło o krok dalej, prezentując TT RS plus – o mocy 360 KM. Rok później, w 2013 roku, zadebiutowało RS Q3, pierwszy kompaktowy SUV z silnikiem R5. W 2016 roku pojawiła się kolejna udoskonalona wersja tej jednostki. Dzięki obniżeniu masy, zmniejszeniu tarcia wewnętrznego i lepszemu oddawaniu mocy inżynierowie uzyskali aż o 17 procent więcej mocy przy tej samej pojemności 2480 ccm. Silnik generował 400 KM i 480 Nm.

Pięciocylindrowy silnik odchodzi. Zostało już tylko RS3

Od 2021 roku Audi RS3 wyposażone jest w zmodyfikowaną wersję silnika 2.5 TFSI (400 KM, 500 Nm). Pozwala ona na sprint do 100 km/h w 3,8 s, prędkość maksymalna wynosi 250 km/h, a opcjonalnie - 280 km/h. W połączeniu z pakietem RS dynamic i ceramicznymi hamulcami auto może osiągnąć nawet 290 km/h. Obecnie silniki 2.5 TFSI produkowane są na Węgrzech, w fabryce Audi w Gyor. Produkcja jest ręczna, bez wykorzystania robotów, odbywa się na 21 stanowiskach. Gotowe jednostki przewożone są koleją do Ingolstadt, gdzie trafią pod maską Audi RS3. To jedyny model Audi dostępny dziś z silnikiem pięciocylindrowym, po tym gdy w 2025 roku Audi zakończyło całkowicie produkcję modelu TT oraz Q3 w wersji RS. Wszystko wskazuje na to, że dni tego silnika też są policzone. Jego produkcja zakończy się wraz z wejściem w życie normy emisji spalin Euro 7, co prawdopodobnie nastąpi pod koniec 2026 roku.